Sześć figurek stolemów nawiązujących do najnowszej historii miasta i podkreślających znaczenie miejsca zdobi od poniedziałku Kościerzynę. W symbolicznym odsłonięciu postaci uczestniczył wykonawca prac, artysta rzeźbiarz Tomasz Radziewicz.
Stolëmy, jak podaje Bedeker Kaszubski autorstwa Róży Ostrowskiej i Izabelli Trojanowskiej, to "olbrzymy, które niegdyś podobno gęsto zaludniały Kaszuby. Stosownie do wzrostu miały stolëmy ogromną siłę, którą lubiły się popisywać wobec siebie i ludzi. Miewały normalne rodziny, były więc i stolëmki i stolëmiątka. Jedne przyjazne ludziom, inne nie bardzo. W każdym razie odegrały niemałą rolę w ukształtowaniu tutejszego krajobrazu. Tak jak na Jeziorze Osowskim, Sudomiu albo na Wdzydzach. Tu stolëmka chciała małemu stolëmkowi usypać drogę przez jezioro. Nabrała więc piachu w fartuch i do roboty. Ale usypała zaledwie jedną trzecią drogi i fartuch już się urwał. Tak powstał długi, wąski i piaszczysty cypel na części jeziora zwanej Gołuniem. Pisarze kaszubscy, z Aleksandrem Majkowskim na czele, wielokrotnie wykorzystywali motyw stolëma, widząc w nim chętnie symbol dawnej potęgi kaszubskiego Pomorza".
Odlane z brązu kilkudziesięciocentymetrowe figury stolemów stanęły w sześciu punktach miasta. Każdy inny, z własnym imieniem, nawiązuje do charakterystycznych, związanych z historią, także najnowszą, obiektów w Kościerzynie. Ich imiona wyłoniono w konkursie przeprowadzonym wśród uczniów kościerskich szkół i przedszkoli. Przed Ratuszem, w którym mieści się m.in. Muzeum Akordeonu stanął więc stolem Akordiusz, przy sali im. Lubomira Szopińskiego (albo Kinie Remus) stolem Kinos, przy piekarni pp. Jarzębińskich stolem Piekôrz, przy Muzeum Kolejnictwa stolem Olejak (od podlewania oliwą parowozów), przy Starym Browarze stolem Antałek Bambaryłka (od baryłek piwa).
Szósty stolem, narodził się po ogłoszeniu konkursu i nosi imię "Stulatek", dla upamiętnienia 100-lecia odzyskania Niepodległości. Stanął przy pomniku Wybickiego. - Postać Józefa Wybickiego, która jest postacią historyczną, prawdziwym wojownikiem swoich czasów, ma być skonfrontowana z postacią legendarną, ludową, bo tak ją widział twórca Remusa i wszystkich stolemów Tomasz Radziewicz - powiedział Jan Dittrich, dyrektor Kościerskiego Domu Kultury. - I tenże stolem jest inny od pięciu pozostałych, które już widzimy w Kościerzynie, jest bardziej ludyczny, jowialny, związany z takim naszym kultem patriotyzmu, przez to trochę jest "szurnięty", mający na punkcie swojej megalomanii jakiś drobny, wesoły kompleks, a z drugiej jest postacią niezwykle ciepłą, bliską - wyjaśnia dyrektor KDK. - Jest on takim przedmiotem prawdziwego myślenia patriotycznego - naszego, ludycznego, na przekór wszystkiemu, a poza tym nawiązuje do myślenia o patriotyzmie w sposób optymistyczny, wesoły, pełny radości, ponieważ nasze dążenia patriotyczne zostały w sposób prawie cudowny obłaskawiony niepodległością, z czego powinniśmy się cieszyć - opowiada Jan Dittrich.
Przy Starym Browarze stoi stolem Antałek Bambaryłka.
Uroczystość odsłonięcia stolemów nastąpiła na kościerskim rynku w poniedziałkowe południe, 30 kwietnia. Poprzedziło ją wprowadzenie do symboliki i mitu na temat stolemów czytane przez Martę Majewską. Legendę o stolemach, przedstawioną w języku kaszubskim, zaprezentowała trójka rodzeństwa Anielka, Szczepanek i Leoś Makuratowie, a opowiadanie własne o stolemie przeczytała Marta Kujach. Wręczono też nagrody zwycięzcom konkursu na nadanie imion kościerskim stolemom.
Symbolicznego odsłonięcia Akordiusza przed Ratuszem dokonał autor prac, Tomasz Radziewicz oraz burmistrz Kościerzyny, Michał Majewski.
- Zachęcam dzieci, żeby przysiadać się przy tych stolemach, robić sobie zdjęcia, tworzyć postacie. Zachęcam całe rodziny, aby zwiedzić Kościerzynę i zobaczyć co nowego pojawiło się na waszych ulicach - powiedział do zebranych artysta rzeźbiarz.
- Od początku zastanawialiśmy się, gdzie stolemy mają stanąć, bo nie chodziło tylko o postać stolema, ale o kontekst miejsca - powiedział nam autor dzieł, artysta rzeźbiarz Tomasz Radziewicz. -To właśnie kontekst generował pomysł na samego stolema, a ja chciałem stworzyć relację z przestrzenią poprzez nadanie im pewnych atrybutów, które jeszcze mocniej podkreślają znaczenie miejsca - opowiada wykonawca figur.
Tekst i zdjęcia Adam Kiedrowski
Tomasz Radziewicz, artysta, absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku jest autorem rzeźby Remusa na kościerskim Rynku, a także Józefa Piłsudskiego w Gdańsku Strzyży, Jana Pawła II w Przemyślu, Kazimierza Deyny przed stadionem Legii w Warszawie i fontanny Neptuna na dziedzińcu Kwartału Kamienic w Gdańsku. Jest także autorem brązowego pomnika Aleksandra Majkowskiego, który już wkrótce stanie w Kościerzynie, w przesmyku pomiędzy ulicami Tkaczyka a Długą.
Laureaci konkursu i nadane przez nich imiona:
Marta Kujach - Stolem Akordiusz
Igor Cieszyński - Stolem Olejak
Anna Narloch - Stolem Antałek Bambaryłka
Zofia Grabowska - Stolem Kinos
Aleksandra Chrapkowska - Stolem Piekôrz
